چگونه فریلنسر شویم ؟ – قسمت دوم

در قسمت اول در مورد نکات اولیه و پایه ای در آزادکاری بحث کردیم و توضیح دادیم که به چه ابزاری برای شروع نیاز دارید. در این قسمت کمی در مورد مسائل مالی با هم صحبت می کنیم:

برآورد و پیشبینی هزینه:

وقتی شما فریلنسر هستید، دیگر هیچ شرکتی مسئولیت تعیین نرخ کار را بر عهده ندارد، بلکه این خود شما هستید که تعیین می کنید خدمات شما چه قدر ارزش مالی دارند. در یک نگاه کلی شما دو راه بیشتر ندارید، یا اینکه قیمت قطعی را اعلام کنید و یا اینکه قیمت را پیشبینی کنید. منظور از قیمت قطعی آن است که شما یک مبلغ ثابت را برای هر پروژه تعیین می کنید و کارفرما هم موظف است در نهایت همان مبلغ را بپردازد. اما بسیاری از موارد طوری پیش می روند که در انتهای انجام پروژه، ویژگی های پروژه و در نتیجه قیمت کار بالاتر می رود، در این مورد شما می توانید یک قیمت ابتدایی را پیشنهاد کنید تا اگر در انتها ارزش مالی کار کمتر یا بیشتر شد حرف و حدیثی پیش نیاید.

برای اینکه کمی با موضوع بهتر ارتباط برقرار کنید یک مثال می زنم. فرض می کنیم یک برنامه نویس می آید و در سایت خود بخشی را  به وجود می آورد که هزینه های خدماتش را به کارفرمایان نمایش بدهد او ممکن است از روش قیمت قطعی استفاده کند و بگوید هر پروژه —- هزار تومان خرج دارد. حال اگر یک پروژه ساده تر باشد یا حتی پیچیده تر باشد، همه چیز برای کارفرما های مختلف یکسان است و همه آنها باید یک هزینه یکسان را پرداخت کنند، در صورتی که ممکن است یک کارفرما پروژه اش آسان تر باشد و دیگری پروژه اش بسیار سخت تر و زمان‌بر تر.

اما حالا فرض می کنیم این برنامه نویس ماجرای ما، از روش دوم یا همان قیمت پیش‌بینی شده استفاده می کند. در این صورت او در سایت خود می نویسد هزینه اجرای هر پروژه به طور متوسط —– تومان ( با x% افزایش یا کاهش ). با این کار دیگر فریلنسر در انتهای کار می تواند به کارفرما بگوید پروژه شما هزینه بیشتری برده یا ارزانتر شده و کارفرما هم که از ابتدا به این نکته توجه کرده بوده، موظف است از حرف فریلنسر پیروی کند.

در کل خود من هم راه دوم را پیشنهاد می کنم تا دردسر ها کمتر شود. اما حالا چرا ممکن است هزینه ها در آخر کار تغییر کنند:

۱- شما ارزش کار را کم پیشبینی کرده اید:

متاسفانه فریلنسر بودن کار بسیار مشکلی است و کسی هم نگفته کار ساده ای است. شما ممکن است اغلب اوقات اشتباه کنید و چوب اشتباه خود را بخورید. اما اگر از همان اول تکلیف را روشن کنید و بگویید در مورد قیمت مطمئن نیستید و فقط می توانید قیمت تقریبی را بگویید، دیگر در انتهای کار حسرت این فرصت از دست رفته را نمی خورید. ضمن اینکه در این صورت کارفرما که شرایط شما را در ابتدای کار قبول کرده، در انتهای کار وظیفه دارد هزینه اضافی را پرداخت کند. این شما هستید که قیمت را تعیین می کنید و کارفرما در این مورد حق ندارد با شما چانه بزند.

۲- کارفرما از کار شما سر در نمی آرود:

معمولا این مشکل پیش می آید، خیلی اوقات ممکن است نداند شما برای انجام پروژه چه زحماتی کشیده اید یا چه پروسه ای طی شده تا پروژه تکمیل شود. برای همین در صورت استفاده از قیمت گذاری پیشبینی شده، کارفرما متوجه می شود که ممکن است در انتهای پروژه هزینه کمتر یا بیشتر شود. بهترین کار این است که برای خود یک بخش به عنوان ( شرایط خدمات ) داشته باشید و در آن موارد مهمی مثل موارد زیر را مورد توجه قرار دهید:

۱- کارفرما در چه مدت زمانی و در چه فواصلی باید هزینه پروژه را تکمیل کند

۲- شما در مورد هزینه اضافی یا کاهش یافته در انتهای پروژه چگونه اقدام می کنید

۳- کپی رایت اثر

۴- شرایط قبل و بعد از پرداخت هزینه

۵- حقوق و مسئولیت های شما و کارفرما

و…

می توانید از کارفرما بخواهید قبل از سفارش یک پروژه به شما، همه این قوانین را بخواند و با آنها موافقت کند. در ضمن اگر خود کارفرما هم شرایطی دارد به دقت آنها را بررسی کنید و مطمئن شوید شرایط کارفرما با قوانین شما مخالفت نداشته باشد.

ارزش گذاری روی دیگر خدمات:

در طول تکمیل پروژه ممکن است لازم باشد خدمات اضافه ای را هم بر اساس نیاز مشتری انجام دهید، مثل هاستینگ یا هزینه های چاپ و… در این مورد یک نکته مهم وجود دارد: همیشه هزینه همه چیز را محاسبه کنید: این که چیزی را به صورت رایگان به کارفرما ارائه دهید خیلی بد است چون خیلی زود کارفرما توقع خواهد داشت که خدمات بیشتری را به صورت رایگان دریافت کند. برای همین هزینه هر چیزی را محاسبه کنید.

معیار ارزش گذاری:

اینجا سخت ترین بخش فریلنسری فرا می رسد: چه قدر پول بگیرید؟ اکثر فریلنسر ها به صورت ساعتی کار می کنند به این معنی که بر اساس مدت زمانی که صرف اتمام یک پروژه کرده اند پول می گیرند.  برای اینکه بدانید در ازای هر ساعت چه مقدار پول باید بگیرید، به نکات زیر توجه کنید:

۱- بقیه چقدر پول می گیرند: برای شروع بهترین کار این است که پرس و جو کنید و ببینید دیگر فریلنسر ها برای خدمات مشابه چه مقدار پول می گیرند تا شما هم همان مقدار را برای خدمات خود ارزش گذاری کنید. از همکاران خود سوال کنید تا بتوانید ارزش معقول خدمات خود را پیدا کنید.

۲- حداکثر میزان ارزش گذاری چقدر است: اگر خدمات شما با ارزش است و کارفرما هم به دنبال خدمات شما می باشد، پس چرا نباید ارزش مالی خدمات خود را افزایش ندهید. البته این نکته هم مهم است که اگر خدمات را خیلی گران ارائه دهید، کارفرما را از خود دور می کنید. برای همین بهتر است به مرور زمان و کم کم هزینه خدمات را افزایش دهید.

۳- برای ارزش گذاری به چه چیزی نیاز دارید: برای اینکه یک ارزش مناسب روی خدمات خود بگذارید بهتر است فکر کنید در طول هفته چند ساعت کار می کنید و بر اساس آن ارزشی را تعیین کنید که در آخر هفته به اندازه کافی هزینه دریافت کنید تا هم ارزش وقتی که گذاشته اید و کاری که کرده اید را داشته باشد و هم ارزش هزینه های احتمالی که ممکن است در طول پروژه خرج کنید.

اینکه بنشینید و فکر کنید اگر در هر ساعت از کار مثلا ۱۰ هزار تومان بگیرید و اگر در هر هفته هم ۴۰ ساعت کار کنید در نتیجه در هر هفته ۴۰۰ هزار تومان دریافت خواهید کرد بسیار خوب است. اما این را همیشه در نظر داشته باشید که در ابتدای راه بهتر است هزینه خدمات را کم تعیین کنید و سپس با موفقیت در کار به ندرت ارزش مالی کار خود را افزایش دهید. البته در برخی موارد مثل طراحی سایت، نمی توان کار را به صورت ساعتی ارزش گذاری کرد، در این گونه موارد ارزش کارها بر اساس توقع کارفرما و معیار هایی که در آن زمینه کاری وجود دارد تعیین می شود.

در هر صورت پیشنهاد می شود یک برنامه زمانی دقیق برای خود داشته باشید که بدانید برای تکمیل هر پروژه چه مقدار وقت و هزینه صرف کرده اید تا در نهایت بتوانید بر اساس آن یک ارزش معقول روی کار خود بگذارید.

صورت حساب:

حالا که پروژه را تمام کرده اید بهترین راه برای نشان دادن ارزش کار، ارائه صورت حساب به کارفرما است. احتمالا در رستوران ها صورت حساب را دیده اید. اینجا هم تقریبا منظور همان است. در صورت حساب می توانید موارد زیر را در نظر بگیرید:

۱- اطلاعات اصلی: اطلاعاتی مثل نام فریلنسر، نام پروژه، اطلاعات تماس با شما و اینگونه موارد که می تواند بسیار مفید باشد.

۲- چه چیزی نیاز به پرداخت پول دارد: یک لیست کامل از مواردی که کارفرما باید به خاطر آنها پول بدهد. ارزش هر کدام از موارد را به صورت جداگانه نشان دهید.

۳- چطور باید پول داد: راه های پرداخت هزینه پروژه را برای کارفرما توضیح دهید. این کار می تواند حضوری صورت گیرد یا اینکه مثلا شماره حساب دهید تا کارفرما پول را به حسبتان واریز کند.

۴- مدت زمان پرداخت پول: کارفرما فقط تا پایان مدتی که شما تعیین می کنید می تواند هزینه پروژه را پرداخت کند.

بهترین و مهمترین بخش در صورت حساب نشان دادن ریز هزینه هاست تا کارفرما بداند چرا باید این هزینه را پرداخت کند و هر کدام از خدمات شما چه هزینه ای را در بر دارد. سپس روش تسویه حساب مورد توجه قرار می گیرد و کارفرما بررسی می کند که چطور می تواند هزینه را پرداخت کند. نکته مهم بعدی مدت زمان پرداخت هزینه است و این که کارفرما بداند مدت زمان محدودی در اختیار دارد.

قسمت دوم هم به پایان رسید. در قسمت سوم در مورد تسویه حساب و مشکلات فراوان آن بحث می کنیم.